Antifriz soğuk kış aylarında araba motorunun soğutma suyuna katılan
sıvı ve organik bir bileşiktir. Antifriz suyun donma sıcaklığını
düşürüp, motorun soğuk havalarda zarar görmesini önlemek amacıyla suya
katılır. Su donma sıcaklığına yaklaştığı zaman, diğer maddelerin tersine
genleşir. Radyatör, silindir blokları ve diğer motor parçaları,
genleşerek donan suyun meydana getirdiği basıncın etkisiyle
çatlayabilir. Bu tehlikeleri önlemek için soğutma suyuna sıvı antifriz
olarak etanol, metanol ve etilen glikol katılır. Antifriz, kışın
beklenen en düşük sıcaklıkta donmayı önleyecek miktardadır. Sudaki
antifriz oranı ne kadar artarsa donma sıcaklığı o kadar düşer.Antifriz
olarak kullanılan etanol ve metanol buharlaştığından sudaki miktarları
azalır. Bunun için antifriz ayarını iyi yaptırmalıdır. Pahallı olan
Permanent yani etilen glikol antifrizler daha etkilidir. Piyasada
kullanılan antifrizlere genellikle bir pas önleyici ve bir de su pompası
yağlayıcısı eklenir.
Antifrizi kim buldu?
Etilen glikol antifriz ilk kez 1859 yılında Fransız kimyacı Charles
Adolphe Wurtz tarafından bulunmuştur. İlk antifriz arabalarda
kullanılmak için değil patlayıcı madde yapmak için sentezlenmiştir. Daha
sonra suyun kaynama ve donma sıcaklıklarına olan etkisi keşfedildi.
1900 lü yıllarda etilen glikol dinitrat, soğuk
havalarda kullanılacak dinamitlerin yapımında kullanıldı. Nitrogliserin
gibi maddelerin donma noktaları düşüktür. Etilen glikol dinitratın donma
noktasını düşürme yeteneği, çok daha güvenli, kontrollü ve serin bir
ortamda dinamit üretimine izin verdi. 1929 yılında antifriz kullnımı
hemen hemen tüm dinamit üreticileri için standart hale geldi.
Hayvanlarda Doğal Antifriz
Buzul Çağı’nın sonlarına doğru soyu tükenmiş, tarih öncesi bir fil
olan yünlü mamutların, son kalıntılarında yapılan DNA çalışmaları, bu
hayvanların, buzul çağında, sıfırın altındaki sıcaklıklarda hayatta
kalmak için izin benzersiz bir özelliği olduğunu göstermiştir.
Mamutlarda, sıfırın altındaki sıcaklıklarda, kanı içinde oksijen tutan
antifriz bir formunda bir madde olduğu ortaya çıkartılmıştır.
Bazı böcekler kış mevsimi yaklaştığı zaman donmaya karşı korunmak
için gliserol (glycerol) salgısını artırırlar. Gliserol organizmadaki
sıvının donma sıcaklığını düşürür.
Arabalarda Antifriz kullanımı
Antifriz radyatörü ve soğutma sistemini pas ve korozyondan korumak
amacıyla da kullanılmaktadır. Donma noktası -12 derece olan saf
antifriz, su ile karıştırıldığında donma noktası -37 dereceye kadar
düşürmektedir. Ancak su oranı veya antifriz oranı arttıkça donma noktası
düşmektedir. Bu nedenle doğru miktarda su ile karıştırılması önemlidir.
Su oranı %70′i aşarsa donma %30′un altına düşmekte ve hararet tehlikesi
baş göstermektedir. Antifirizin ısıyı taşıma özelliği suya izafi olarak
daha az olduğundan düşük ağırlığın önem arz ettiği uygulamalarda daha
da az kullanılır.
Türkiye iklim koşullarında maksimum koruma için % 33 ila % 50
arasında antifriz kullanımı tavsiye edilmektedir. Karışım yaparken sert
sulardan kaçınılması gerekmektedir. Çünkü sert sular antifrizin içindeki
koruyucu katıkların etkisini azaltmaktadır. Bu nedenle musluk suyu
yerine yumuşatılmış ve distile edilmiş su kullanılmalıdır. “Antifriz
eklenmesi veya değiştirilmesine bomometre ile ölçüm yapıldıktan sonra
karar verilmelidir Bomometre cihazı, sadece karışımdaki etilen glikol
miktarını ölçmektedir ve formülündeki koruyucuların durumu hakkında
bilgi vermemektedir. Dolayısıyla bomometre, antifrizin soğutma sistemini
koruma gücünü ölçememektedir. Bütün antifrizler birbirlerinin aynısı
değildir çünkü, piyasadaki antifriz ürünleri arasında büyük oranda
kalite farkı vardır. İyi bir antifriz hem suyun donma derecesini
düşürmeli hem de kaynama derecesini yükseltmelidir.OAT (organik asit
teknolojisi) ile üretilen antifrizler içeriğindeki katıkların kimyasal
özellikleri sayesinde hem daha uzun ömürlüdürler hem de aşınmaya karşı
daha iyi koruma sağlarlar. Genel maksatlı antifrizler normalde yılda bir
defa, ekleme yapılmadan değiştirilir. Gelişmiş antifrizler ise daha
uzun ömürlü olduklarından 3 yıla kadar kullanılabilmektedir
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder